پولكادات بلاك چيني تازه‌وارد در اكوسيستمي زير سلطه‌ بيت كوين و اتريوم است. اين بلاك چين كه خرداد ۱۳۹۹ راه‌اندازي شده است، خود را به‌عنوان بلاك چين نسل بعدي معرفي مي‌كند.

بيت كوين به‌دليل نبود قدرتي مركزي براي تسهيل انتقال ارزش با محدوديت‌هايي در مقياس‌گذاري و تعامل‌پذيري مواجه و اين امر به پيدايش اتريوم و شبكه‌ منعطف آن منجر شد. ازاين‌رو، اتريوم علاوه‌بر ايجاد سيستمي غيرمتمركز براي ساخت و اجراي بدون واسطه‌ برنامه‌ها، اكوسيستمي براي جابه‌جايي راحت‌تر ارزش ازطريق قراردادهاي هوشمند ايجاد كرد.

بعد از معروف‌شدن اتريوم، اين ارز ديجيتال نيز با مشكلاتي مانند تراكم شبكه‌ و هزينه زياد تراكنش‌ها در آن مواجه شد. پولكادات و پروژه‌هاي زيادي مانند آن با ادعاي حل‌كردن اين مشكلات به وجود آمدند؛ اما آنچه پولكادات را متمايز مي‌كند، سرعت رشد آن است. با وجود بيش از چهارهزار رمزارز در جهان، ارز ديجيتال پولكادات فقط چند ماه پس از راه‌اندازي، در ميان ده رمزارز برتر جاي گرفت و به‌گفته بنيان‌گذار آن، گوين وود (Gavin Wood)، آخرين مرحله عرضه آن نيز با راه‌اندازي زنجيره‌هاي موازي (Parachains) اين ارز ديجيتال انجام شده است.

عناويني كه در اين مقاله خواهيد خواند

• پولكادات (Polkadot) چيست؟
• چگونه پولكادات شكل گرفت؟
• توكن مخصوص شبكه پولكادات (DOT)
• فناوري ساختاري پولكادات (Polkadot)
• چرا برخي از سرمايه‌گذاران معتقدند پولكادات مي‌تواند جايگزين اتريوم شود؟
• مقايسه پولكادات و كاردانو
• كيف‌پول (ولت) پولكادات
• خريد پولكادات
• چشم‌انداز پولكادات براي آينده

پولكادات (Polkadot) چيست؟

گوين وود، يكي از بنيان‌گذاران اتريوم، پولكادات را به‌عنوان بستري براي انتقال امن ارزش و به‌اشتراك‌گذاري ويژگي‌هاي منحصر‌به‌فرد هر بلاك چين ايجاد كرده است. وود شبكه پولكادات را پاسخي براي ارتقاي شبكه اتريوم ۲ مي‌توان دانست كه هدفش تبديل‌شدن به شبكه‌اي ناهمگن و كاملا مقياس‌پذير متمركز بر ايجاد فناوري چند‌زنجيره‌اي است. بنياد وب ۳، سازماني سوئيسي كه شبكه را اداره مي‌كند، پولكادات را نسل بعدي بلاك چين‌ها مي‌داند.

چگونه پولكادات شكل گرفت؟

پولكادات با وايت پيپري به‌وجود آمد كه وود در سال ۱۳۹۵ (۲۰۱۶) منتشر كرد. گوين وود، مدير ارشد اجرايي سابق اتريوم، در زمان فعاليتش در آن بنياد با نوشتن زبان برنامه‌نويسي ساليديتي (Solidity) براي اتريوم به‌شهرت رسيد.

او در زمان همكاري نزديكش با ويتاليك بوترين در سال ۱۳۹۴ (۲۰۱۵)، به‌دليل تأخير‌هاي زياد در توسعه اتريوم ۲ دل‌زده شده بود و يك سال بعد، با هدف ساخت نسخه جداشده‌اي از اتريوم آن پروژه را ترك كرد و سپس، بنياد وب ۳ را تأسيس كرد. اين بنياد بر تحقيق‌و‌توسعه فناوري‌هاي غيرمتمركز، ازجمله پولكادات متمركز است.

در‌ادامه توسعه پولكادات، وود با كمك جوتا اشتاينر (Jutta Steiner)، رئيس پيشين امنيت در اتريوم، شركت پريتي تكنولوژي (Parity Technologies Ltd) را تأسيس كرد.

توكن مخصوص شبكه پولكادات (DOT)

سه هدف اصلي توكن سودمند شبكه پولكادات عبارت‌اند از:

• حاكميت: شبكه پولكادات شبكه‌اي غيرمتمركز است؛ يعني تنها يك واحد كنترل امور را بر‌عهده ندارد و تصميم‌گيري‌ها ازجمله تعيين ساختار پرداخت هزينه‌ها و تغييرات پروتكل و برنامه‌ريزي براي افزودن پاراچين‌ها با توافق همه اعضاي شبكه صورت مي‌گيرد. اين اختيارات در ازاي هولد‌كردن (نگه‌داشتن بلندمدت) توكن و نه صرفا داشتن توكن دراختيار اعضاي شبكه قرار خواهد گرفت؛ امتيازي كه در پلتفرم‌هاي ديگر تنها نصيب ماينر‌ها مي‌شود.
• عمليات: براي حفظ امنيت و تضعيف حملات احتمالي و عملكرد مناسب شبكه دارندگان توكن DOT نقش مهمي ايفا مي‌كنند. آنان علاوه‌بر مشاركت فعال، در پلتفرم مبتني‌بر الگوريتم گواه بر سهام وظيفه اعتبارسنجي تراكنش‌ها در پاراچين‌ها را برعهده دارند.
• وثيقه و پرداخت: ازآنجاكه سازوكار شبكه پولكادات مبتني‌بر الگوريتم گواه بر سهام است، اعضاي شبكه براي اعتبارسنجي و اضافه‌كردن پاراچين‌ها به وثيقه‌گذاشتن مقداري توكن نياز خواهند داشت و درعوض در ازاي مشاركت به آن‌ها توكن اهدا خواهد شد.

فناوري ساختاري پولكادات (Polkadot)

پولكادات براي تبديل‌شدن به شبكه بلاك چيني ناهمگن به‌شكل متفاوتي با شبكه اتريوم عمل مي‌كند. اين شبكه از پاراچين‌ها و پاراتردها (Parathreads) متصل به زنجيره رله اصلي پولكادات استفاده مي‌كنند. اين زنجيره نيز ازطريق پل‌هاي موجود در پلتفرم به شبكه‌هاي خارجي متصل مي‌شود.

پولكادات شامل زنجيره‌هاي زير است:

زنجيره رله (Relay chain)

زنجيره رله قلب پروتكل پولكادات است و مسئوليت امنيت شبكه و اجماع و تعامل‌ بين‌زنجيره‌اي را در شبكه پولكادات برعهده دارد. اين زنجيره بلاك چين اصلي شبكه است و انتقال ارزش و تراكنش بلاك‌ها در اينجا انجام مي‌شود. در اين زنجيره با هدف افزايش سرعت انجام تراكنش‌هاي جديد درمقايسه‌با ساير زنجيره‌هاي پولكادات اقدامات كمتري صورت مي‌گيرد. اين اقدامات تعامل اعضا و مزايده‌هاي پاراچين‌ها و اجماع NPoS را شامل مي‌شود. به‌عنوان مثال، زنجيره رله تراكنش‌هاي مربوط به قراردادهاي هوشمند را پشتيباني نمي‌كند. بر‌‌‌اساس گزارشي در سال ۱۳۹۹ (۲۰۲۰)، با اين روش منحصر‌به‌فرد سرعت پردازش در پولكادات هزار تراكنش در ثانيه تخمين زده شده بود.

پاراچين‌ها (Parachains)

پاراچين‌ها بلاك چين‌هاي تنها و مستقلي در پلتفرم پولكادات هستند. آن‌ها طبق قوانين و مقررات خاص خود مي‌توانند اجرا شوند و ازآنجاكه ناهمگن هستند، از آن‌ها براي پاسخ‌گويي به انواع عملكردهاي مختلف مانند امور مالي غيرمتمركز (DeFi) يا بهينه‌سازي هزينه زياد تراكنش‌ها مي‌توان استفاده كرد. اين بلاك چين‌هاي سفارشي براي دستيابي به اهداف خاص و رفع مشكلات تخصصي ساخته شده‌اند. آن‌ها از منابع محاسباتي پولكادات استفاده مي‌كنند تا صحت تراكنش‌هاي انجام‌شده در شبكه را تأييد كنند. پاراچين‌ها با استفاده از ويژگي امنيتي مشترك با پولكادات مي‌توانند سيستم‌هاي حكمراني خاص خود را توسعه دهند. پروژه‌ها براي اجراي يك پاراچين روي پولكادات بايد در مزايده‌هاي زنجيره رله توكن به امانت بگذارند.

پاراتردها (Parathreads)

پاراتردها با كمي تفاوت عملكردي مشابه پاراچين‌ها دارند. تفاوت اين زنجيره‌ها در نحوه اتصالشان به شبكه و مدل اقتصادي آن‌ها است. درواقع پاراتردها پاراچين‌هايي هستند كه هزينه ثبت ثابتي دارند و بر‌‌‌اساس مدل پرداخت دلخواه و نه لزوما با وثيقه‌گذاشتن توكن ساخته مي‌شوند و در درجه اول براي پروژه‌هايي مناسب هستند كه به دسترسي مداوم به شبكه نياز ندارند. اين زنجيره‌ها ممكن است در ابتدا ارزان‌تر باشند؛ اما به‌دليل نبود مزايده و هزينه‌هاي بلاك‌هاي جديد توليدشده، در درازمدت مي‌توانند هزينه بيشتري داشته باشند.

پل‌ها (Bridges)

پل‌ها قابليت تعامل‌پذيري را براي پولكادات فراهم مي‌كنند و ازطريق آن‌ها پولكادات به پاراچين‌ها و پاراتردها اجازه مي‌دهد با شبكه‌هاي خارجي مانند بيت كوين و اتريوم ارتباط برقرار كنند و توكن‌ها بدون نياز به صرافي واسطه مبادله شوند. پولكادات به‌منظور مبادله توكن‌ها بدون نياز به اجاز‌ه قدرتي مركزي، براي گسترش پل‌ها به ساير بلاك چين‌هاي موجود در اكوسيستم خود تلاش مي‌كند.

الگوريتم گواه بر سهام نامزدشده (NPoS)

پولكادات از سازوكار اجماع مدرن‌تري از اتريوم با نام الگوريتم گواه بر سهام نامزدشده استفاده مي‌كند. اين الگوريتم براي به‌حداكثررساندن امنيت اشتراكي شبكه به‌گونه‌اي طراحي شده است كه فرد خراب‌كار امكان دخالت در آن را نداشته باشد.

گواه بر سهام نامزدشده براي كساني كه توكن‌ DOT در شبكه به وثيقه گذاشته‌اند، امكان اعتبارسنجي‌ بهترين ارائه‌دهندگان سرويس و امنيت در شبكه را فراهم مي‌كند. برخلاف الگوريتم گواه بر سهام واگذارشده، NPoS براي نامزد‌ها درصورت معرفي فردي خراب‌كار در سيستم امكان برگشت سرمايه ازدست‌رفته را فراهم مي‌كند.

چهارچوب بستر (Substrate Framework)

بستر (Substrate) چهارچوبي نرم‌افزاري است كه Parity Technologies براي ايجاد و بهينه‌سازي بلاك چين‌هايي با كاربردهاي خاص ساخته است. پولكادات از چهارچوب بستر به‌عنوان بخشي از فناوري زيربنايي خود استفاده و امكان ايجاد بلاك چين‌هاي هدفمند بدون نياز به زمان زياد يا حضور افراد متخصص در حوزه بلاك چين را براي توسعه‌دهندگان فراهم مي‌كند.

درواقع، سابستريت جعبه‌ابزاري از توابع و اجزاي آماده است كه با صرفه‌جويي در وقت افراد به آن‌ها اجازه ‌مي‌دهد تنها در حوزه تخصص خود تمركز كنند؛ به‌همين‌دليل، تيم‌هاي توسعه‌دهنده با استفاده از پروتكل Wasm (زبان برنامه‌نويسي Webassembly) در سابستريت مي‌توانند به‌سرعت پلتفرم‌هاي قرارداد هوشمند را بسازند.

چرا برخي از سرمايه‌گذاران معتقدند پولكادات مي‌تواند جايگزين اتريوم شود؟

محبوبيت فراوان اتريوم به تراكم و هزينه‌ زياد تراكنش‌ها در شبكه آن منجر و همين امر در نهايت باعث شد كاربران ناراضي به‌دنبال گزينه‌هاي ديگري بروند. بنيان‌گذاران پولكادات با استفاده از تجربه خود در شبكه اتريوم، اكوسيستم پولكادات را توسعه دادند و با اينكه انتظار مي‌رود در نسخه اتريوم ۲ مشكلات اين ارز ديجيتال برطرف شود، برخي معتقدند پولكادات در ارائه راه‌حل مناسب‌تر و مقياس‌پذيرتر عمل كرده است. به‌نظر مي‌رسد ايجاد و استقرار سريع و مقرون‌به‌صرفه پروژه‌هاي جديد در شبكه چندزنجيره‌اي ناهمگن و مستقل پولكادات براي توسعه‌دهندگان ساده‌تر باشد.

ايده پولكادات درباره اكوسيستم بلاك چين به‌هم‌پيوسته براي توسعه‌دهندگاني مهم است كه در ميان جامعه بلاك چين آن به‌دنبال ديده‌شدن هستند. قالب آماده درگ و دراپ پولكادات نيز به تيم‌ها اجازه مي‌دهد به‌جاي اينكه از اول شبكه بلاك چيني را كامل بسازند، با استفاده از شبكه بلاك چين‌هاي قبلي آماده، در چند دقيقه شبكه بلاك چيني جديد ايجاد كنند.

با علاقه‌مندي توسعه‌دهندگان و سرمايه‌گذاران به اين ارتقاي عملكرد، تنها چهار ماه پس از عرضه توكن DOT در شهريور ۱۳۹۹ (سپتامبر ۲۰۲۰)، ارزش پولكادات سر به فلك كشيد و با ۷/۳ ميليارد دلار فروش در بازار به هفتمين رمزارز برتر تبديل شد.

پولكادات در پايان سال ۱۳۹۹ هم‌زمان با رشد ۵۰ درصدي اتريوم، رشدي ۸۸ درصدي را تجربه كرد. علاوه‌بر‌اين، افراد ترجيح مي‌دهند به‌جاي خريد بخشي از يك ارز ديجيتال، يك ارز ديجيتال كامل بخرند و با قيمت كمتر توكن پولكادات از اتر اين امكان فراهم خواهد شد.

مقايسه پولكادات و كاردانو

پولكادات و كاردانو در زمينه‌هايي شباهت‌هاي زيادي به‌هم دارند: كاردانو يكي از ارزهاي ديجيتالي است كه از زمان ايجاد‌ش رشد بي‌سابقه‌اي تجربه كرده است. اين ارز ديجيتال بلاك چيني مبتني‌بر الگوريتم گواه بر سهام دارد و افراد براي تأييد تراكنش‌ها در آن به گذاشتن وثيقه در قالب رمزارز نياز خواهند داشت. بنيان‌گذار آن، چارلز هاسكينسون، نيز از بنيان‌گذاران اتريوم است و شبكه‌اي كاملا غيرمتمركز دارد. با حركت شانه‌به‌شانه پولكادات و كاردانو، هر دو در ميان رمزارزهاي برتر دنيا قرار مي‌گيرند. آنچه كاردانو را منحصربه فرد مي‌كند، معماري دولايه آن براي انعطاف‌پذيري بيشتر قراردادهاي هوشمند است. درمقابل پولكادات بلاك چين‌هاي جداگانه‌ را به شبكه واحدي متصل مي‌كند كه به آن «اينترنت بلاك چين» مي‌گويند. نكته جالب اينكه هر دو پلتفرم شباهت‌هايي با اتريوم دارند.

اين دو رمزارز قابليت زيادي براي ادغام بلاك چين‌ها دارند. اگر كاردانو بتواند هزينه تراكنش‌هايش را كاهش دهد، مي‌توان آن را اتريوم بعدي دانست. همچنين، اگر پولكادات در عمليات شبكه خود پايداري بيشتري ايجاد كند، ممكن است هجوم توسعه‌دهندگان و سرمايه‌گذاران به پلتفرم خود را شاهد باشد. 

كيف پول (ولت) پولكادات

در‌حال‌حاضر، ولت‌هاي زيادي براي ارز ديجيتال پولكادات وجود دارد. قبل از انتخاب كيف‌پول پولكادات بايد تعيين كنيد كدام‌‌يك از انواع ولت‌هايي كه از پولكادات پشتيباني مي‌كنند، برايتان مناسب هستند. در تصوير زير، به هر كدام‌ از اين نوع والت‌ها به‌همراه ويژگي‌هايشان اشاره شده است.

با افزايش علاقه سرمايه‌گذاران به ازر ديجيتال پولكادات، ولت‌هاي زيادي از اين رمزارز پشتيباني مي‌كنند. درادامه، تعدادي از كيف‌پول‌هاي برتر را معرفي مي‌كنيم:

Parity Signer آموزش استفاده از تراست ولت

ولت Parity Signer ولتي موبايلي و متن‌باز است. اين ولت براي سيستم‌‌عامل‌هاي اندرويد و iOS دردسترس است و براي انجام تراكنش‌ها از كد QR استفاده مي‌كند. با استفاده از اين ولت، به چندين كليد خصوصي مي‌توانيد دسترسي داشته باشيد. ولت Parity signer را مي‌توان از وب‌سايت رسمي آن دريافت كرد.

Polka Wallet

Polka Wallet از رمزارز‌هاي زيادي، ازجمله پولكادات پشتيباني مي‌كند و ولتي موبايلي مخصوص اكوسيستم پولكادات است. رابط كاربري اين ولت نمودارهاي رنگي دارد و براي هر دو پلتفرم اندرويد و iOS ازطريق اين لينك دردسترس است.

Trust Wallet

تراست ولت از ولت‌هاي شناخته‌شده‌ موجود در دنياي ارزهاي ديجيتال است و از رمزارزهاي زيادي پشتيباني مي‌كند. اين ولت موبايلي مي‌تواند بهترين ولت پولكادات نام‌گذاري شود. تراست ولت روي سيستم‌عامل‌هاي اندرويد و iOS اجرايي است و صرافي بزرگ بايننس (Binance) رسما از آن پشتيباني مي‌كند. اين ولت را از وب‌سايت رسمي Trust Wallet مي‌توانيد دريافت كنيد.

Math Wallet

اين ولت علاوه‌بر پولكادات از بيت كوين و اتريوم و توكن‌هاي ERC20 پشتيباني مي‌كند و ولتي موبايلي و تحت‌وب و افزونه‌اي است. Math Wallet از سيستم‌‌عامل‌هاي اندرويد و iOS پشتيباني مي‌كند و براي استفاده در كامپيوتر علاوه‌بر نسخه تحت‌وب آن، نسخه افزونه‌اي مخصوص مرورگرها نيز وجود دارد. در اپليكيشن اين ولت، بخشي با عنوان اخبار وجود دارد كه ازطريق آن مي‌توان اخبار مربوط به دنياي رمزارز‌ها را دنبال كرد. براي دريافت Math Wallet، مي‌توانيد به وب‌سايت رسمي آن مراجعه كنيد.

Ownbit Wallet

Ownbit يكي ديگر از ولت‌هاي موبايلي است كه علاوه‌بر پولكادات، امكان ذخيره‌سازي همه توكن‌هاي ERC20 در آن وجود دارد. در اين ولت، هر بار آدرس دريافت كنيد، آدرسي جديد به شما داده و آدرس قبلي پاك مي‌شود. Ownbit براي سيستم‌عامل‌هاي اندرويد و iOS دردسترس است و ازطريق اين لينك مي‌توانيد آن را دريافت كنيد.

Safepal Wallet

Safepal ولتي سخت‌افزاري براي ذخيره پولكادات است كه امنيت زيادي دارد. نمايشگر رنگي كوچك در گوشه دستگاه براي نمايش اطلاعات وجود دارد و احراز هويت براي تأييد تراكنش‌ها در آن ازطريق اسكن اثرانگشت انجام مي‌شود. در ايران، براي خريد اين ولت مي‌توانيد ازطريق وب‌سايت ***safepal.com اقدام كنيد.

خريد پولكادات

از زمان راه‌اندازي شبكه پولكادات، صرافي‌هاي زيادي رمزارز آن را به فهرست خود اضافه كرده‌اند. برخي از اين صرافي شناخته‌شده عبارت‌اند از:

• هيوبي گلوبال (Huobi Global)
• بايننس (Binance)
• كراكن (Kraken)

چشم‌انداز پولكادات براي آينده

پولكادات براي موفقيت بيشتر تلاش مي‌كند و قرار است به مأموريتش در زمينه توسعه شبكه بلاك چين ادامه دهد؛ اما تنها پلتفرمي نيست كه بر بهبود مقياس‌پذيري و حاكميت و تعامل‌پذيري متمركز است. اگر تريد و خريد بيت كوين و ارزهاي قديمي‌تر مانند خريد اتريوم كلاسيك به‌اندازه كافي جذاب نيست، پولكادات مي‌تواند گزينه مناسبي برايتان باشد.

اكثر تحليلگران بازار ارز ديجيتال با‌‌توجه‌‌‌به رشد سريع DOT، به آينده اين رمزارز خوش‌بين هستند و آن را رو‌به‌رشد ارزيابي مي‌كنند. افزون‌براين با‌‌توجه‌‌‌به نوسان‌هاي زياد بازار ارزهاي ديجيتال، آينده رمزارز پولكادات و ارزش آن در بازار را نمي‌توان قطعا پيش‌بيني كرد.

منبع